Jaka szkoła, jaki zawód - w czym pomoże Tobie i Twojemu dziecku doradca zawodowy?
Autor: Marta Wrzosek; Ostatnia aktualizacja: 17.11.2023
Dlaczego doradztwo zawodowe jest tak ważne dla dzieci i młodzieży? Kim są doradcy zawodowi i jakie wsparcie oferują dzieciom i rodzicom? Przeczytaj artykuł, by uzyskać odpowiedzi na te pytania!
Kim jest doradca zawodowy?
Współcześnie świadome projektowanie swojej kariery staje się coraz ważniejsze i potrzebne na różnych etapach życia i warto skorzystać w tym procesie z pomocy i wiedzy specjalisty. Doradca edukacyjno-zawodowy to ekspert, który pomaga podjąć decyzje dotyczące wyborów edukacyjnych lub zawodowych.
Doradca nie wytyczy ścieżki rozwoju za ucznia/młodego człowieka – ma za zadanie dostarczyć potrzebne informacje i pokazać różne opcje. Ostateczna decyzja zawsze należy do ucznia/młodego człowieka.
Doradców edukacyjno-zawodowych można znaleźć w szkole lub rejonowej poradni psychologiczno-pedagogicznej. W tych miejscach konsultacje odbywają się bezpłatnie. Doradcy w szkołach i publicznych poradniach muszą mieć albo wykształcenie wyższe w tej dziedzinie, albo wykształcenie pokrewne (np. pedagogika, psychologia, socjologia) i dodatkowo ukończyć specjalne studia podyplomowe.
Są też doradcy oferujący konsultacje komercyjne. Jeśli chcemy skorzystać prywatnie z porad doradcy (czy też projektanta lub mentora kariery – bo na rynku funkcjonują różne określenia), warto upewnić się, że jest to wykwalifikowany specjalista.
Jaka szkoła, jakie studia, jaki zawód - w czym może pomóc doradca zawodowy?
Doradca:
- zaproponuje różne narzędzia pomocne w diagnozowaniu własnych zasobów (np. testy osobowości czy predyspozycji lub skłonności zawodowych),
- omówi wyniki diagnoz,
- pokaże, jak wykorzystać zidentyfikowane mocne i słabe strony,
- pomoże wyznaczyć cele i stworzyć indywidualny plan działań,
- opowie o dostępnych w okolicy szkołach i innych możliwościach kształcenia,
- przedstawi kryteria rekrutacyjne do szkół,
- podpowie, co wziąć pod uwagę przy wyborze szkoły,
- pomoże określić drogę do upragnionego zawodu,
- wesprze w tworzeniu CV i przygotowaniu do rozmowy rekrutacyjnej,
- odpowie na wiele pytań dotyczących współczesnego rynku pracy.
Ponadto, doradca jako specjalista przygotowany do pracy z ludźmi i udzielania im pomocy, będzie potrafił w uważnej rozmowie skutecznie udzielić wsparcia emocjonalnego i psychicznego, które jest bardzo istotne w momencie podejmowania tak ważnych decyzji życiowych.
Doradca zawodowy a rodzice
Jednym z zadań doradcy, szczególnie jeśli pracuje w szkole, jest działalność informacyjna skierowana nie tylko do uczniów, ale również do rodziców. To od tej osoby można dowiedzieć się np. o wszystkich ważnych terminach w rekrutacji do szkół ponadpodstawowych i na uczelnie.
Jeśli czujesz, że jako rodzic, potrzebujesz doinformować się w niektórych kwestiach związanych z wyborem szkoły, studiów czy zawodu, albo też chcesz zapytać o radę, jak rozmawiać z dzieckiem, bądź też zwyczajnie czujesz, że wybór dziecka Ciebie zaczyna mocno przytłaczać - warto umówić się na konsultację z doradcą. Jest on w szkole nie tylko po to, aby poprowadzić rozmowę wspierającą z młodzieżą, ale również z Tobą.
Nie planuj kariery swojego dziecka!
… a zamiast tego pomóż w jej zaplanowaniu. Każdy rodzic pragnie, by jego dziecko w przyszłości było szczęśliwym, spełnionym dorosłym i osiągnęło w życiu sukces. Dlatego też łatwo zrobić o krok za daleko pomiędzy wsparciem w podejmowaniu decyzji dotyczących wyboru dalszej ścieżki kształcenia lub kariery, a decydowaniem za dziecko. Postaraj się tego unikać.
Przeczytaj artykuł, w którym znajdziesz interesujące badania O jakich zawodach dla swoich dzieci marzą rodzice? oraz praktyczne wskazówki, w jaki sposób możesz na co dzień poszerzać wiedzę swojego dziecka na temat rynku pracy i świata zawodów.
Rodzicu, jesteś najważniejszym wzorem dla swoich dzieci, a Twoja opinia jest dla nich kluczowa. Dlatego właśnie wyrażaj ostrożnie swoje sądy na temat różnych szkół, kierunków studiów, rynku pracy, zawodów - szczególnie, jeśli nie masz na ten temat aktualnej i sprawdzonej wiedzy. Wybór przyszłości zawodowej ostatecznie należy do Twojego dziecka, a nie do Ciebie. Nie zostawiaj jednak swojej pociechy samej z tak ważnymi decyzjami do podjęcia! Motywuj i inspiruj. Udziel wsparcia emocjonalnego, odpowiadaj na pytania, sprawdzajcie razem różne opcje, dane, fakty. Rozmawiajcie.
Tak więc… być może Tobie i Twojemu dziecku wystarczy wiedza przekazywana w szkole na zajęciach z doradztwa i inne działania podejmowane w ramach szkolnego programu realizacji doradztwa zawodowego. Być może przed dokonaniem różnych ważnych wyborów wystarczą Wam rozmowy prowadzone w gronie rodzinnym.
Pamiętaj jednak, że możesz – jeśli uważasz, że to potrzebne i zasadne (my do tego zachęcamy) – skorzystać z wsparcia kompetentnego i sprawdzonego doradcy edukacyjno-zawodowego. Możliwość wyrażenia wątpliwości, nazwania potrzeb oraz wiedza pozyskana podczas indywidualnej konsultacji mogą być wielkim wsparciem w procesie planowania kariery i dokonywania dalszych życiowych wyborów.
W procesie wspierania swojego dziecka zachęcamy Cię do korzystania z zasobów Mapy Karier, na której znajdziesz ponad 750 szczegółowo opisanych ścieżek kariery, a także innowacyjny Filtr preferencji, który pomoże odnaleźć uczniom zawody, które najbardziej odpowiadają ich aktualnym potrzebom i oczekiwaniom.
Jeśli chcesz podzielić się z nami swoją opinią lub refleksją, napisz do nas: kontakt@mapakarier.org
O autorce artykułu:
Marta Wrzosek – doświadczona pedagożka, ekspertka w zakresie doradztwa zawodowego w edukacji pracująca w Fundacji Katalyst Education. Nauczycielka dyplomowana, doradczyni edukacyjno-zawodowa, pracuje również w oświacie publicznej. Autorka Poradnika „Indywidualne doradztwo zawodowe – Rozmowa doradcza”, współautorka rekomendacji dla dyrektorów szkół, samorządów, sektora prywatnego i pozarządowego „PowerED – Doradztwo zawodowe w wyrównywaniu szans edukacyjnych” oraz międzynarodowego kursu e-learningowego dla doradców "Coaching kariery na miarę XXI wieku", które zostały wydane przez Katalyst Education. Od 2020 r. współtworzy Mapę Karier.
Inne artykuły na blogu, które mogą Ci się spodobać: