Jak wybrać szkołę ponadpodstawową cz. 2: Czas na Twój wybór!

Wybór dalszej ścieżki edukacji po ukończeniu podstawówki nie jest łatwy. Dowiedz się, jakie kryteria wyboru wziąć pod uwagę, a także kto może Ci pomóc w podjęciu tej ważnej decyzji.

Poniższy artykuł to już część 2. naszego cyklu „Jak wybrać szkołę ponadpodstawową?”. W części 1. „[Różnice między liceum, technikum a szkołą branżową](https://mapakarier.org/blog/112/jak-wybrac-szkole-ponadpodstawowa-cz-1-roznice-miedzy-liceum-technikum-a-szkola-branzowa/)” zapoznasz się z charakterystyką różnych typów szkół, które możesz wybrać po podstawówce, poznasz ich podstawowe cechy np. ile trwa nauka w tych placówkach i które przygotują Cię do matury i umożliwią kontynuację edukacji na studiach. 

Podjęcie decyzji o tym, jaką szkołę wybrać po ukończeniu podstawówki, nie jest łatwe. Być może to nawet dla Ciebie pierwsza tak poważna decyzja życiowa. Czasami Twój wybór będzie mocno ograniczony z uwagi na dostępność szkół ponadpodstawowych w Twojej okolicy, czasem ograniczeniem okażą się Twoje oceny i/lub wyniki egzaminu ósmoklasisty. 

**To bardzo ważne, by poznać wszystkie dostępne opcje dalszego kształcenia, szczegółową ofertę szkół, ale także przemyśleć, jakie kwestie są dla Ciebie naprawdę istotne.** Może ważne jest to, by szkoła była blisko Twojego miejsca zamieszkania? Może chciał(a)byś jak najszybciej zacząć się uczyć zawodu, który już wybrałeś/aś? Może najistotniejszy jest dla Ciebie profil klasy i rozszerzenia konkretnych przedmiotów? A może oferta zajęć pozalekcyjnych?

Kryteria wyboru, które możesz wziąć pod uwagę:

Jeśli chcesz, skorzystaj z przygotowanej przez nas tabeli, która pomoże Ci uporządkować ocenę szkół, które rozważasz, pod kątem wybranych przez Ciebie kryteriów.

Oczywiście wymienione przez nas aspekty to nie jest zamknięty katalog, możesz jeszcze dodać do niego inne kryteria, które są dla Ciebie istotne przy wybieraniu szkoły ponadpodstawowej.

Jeśli spodobało Ci się proponowane przez nas narzędzie i uważasz je za przydatne, możesz podzielić się nim ze swoimi rówieśnikami :-) 

Jak uzyskać informacje z wymienionych powyżej kryteriów wyboru?

Wskazówka 1. Strony internetowe i profile w mediach społecznościowych

Wiele informacji na temat szkół znajdziesz na stronach internetowych placówek, a także w ich mediach społecznościowych. Przejrzyj oficjalne (i nie tylko :-)) profile szkół np. na Facebook’u czy Instagramie. Możesz wtedy zobaczyć, czy uczniowie biorą udział w konkursach i olimpiadach, jakie projekty są realizowane w szkole, jakie odbywają się imprezy i eventy.

Wskazówka 2. Rozmowy z uczniami lub absolwentami&nbsp;

Porozmawiaj z uczniami lub absolwentami szkoły, którą jesteś zainteresowany. Możesz poszukać takich osób wśród starszych znajomych lub nawiązać kontakt poprzez media społecznościowe. Zwróć uwagę na konta na Instagramie - są często kopalnią wiedzy o danej placówce :-)

Warto udać się na Dni Otwarte, do placówek, które Cię interesują. Szkoły organizują je z reguły na wiosnę. Możesz wtedy sprawdzić dojazd, zobaczyć budynek szkoły, usłyszeć prezentację oferty edukacyjnej, a także porozmawiać z uczniami, a nawet nauczycielami. 

Żeby zapoznać się z ofertą różnych szkół w jednym czasie i miejscu, możesz udać się na tzw. Targi Edukacyjne. Targi odbywają się najczęściej w marcu i są organizowane w większości miast, czasem stacjonarnie, a czasem online. Informacji o nich szukaj na oficjalnych miejskich stronach internetowych lub u szkolnego koordynatora doradztwa zawodowego.

Jeśli jest to dla Ciebie istotne, możesz sprawdzić, jaką pozycję zajmuje szkoła w różnych rankingach. Pamiętaj, by sprawdzić, na jakiej podstawie są one układane - wyników matur, czy może liczby olimpijczyków? Zastanów się, co będzie tu dla Ciebie najważniejsze. Najpopularniejsze rankingi szkół ponadpodstawowych przygotowują Fundacja Edukacyjna „Perspektywy”: [www.licea.perspektywy.pl](http://www.licea.perspektywy.pl/), [www.technika.perspektywy.pl](http://www.technika.perspektywy.pl/) oraz Portal Edukacyjny „waszaedukacja.pl”: [Ranking Liceów 2024](https://waszaedukacja.pl/ranking/polska/licea) i [Ranking Techników 2024](https://waszaedukacja.pl/ranking/polska/technika). A jeśli interesuje Cię ranking innego typu, który bierze pod uwagę zaangażowanie uczniów w realizację samodzielnych projektów, zobacz [Ranking Szkół Zwolnieni z Teorii 2024](https://zwolnienizteorii.pl/ranking). 

Porównaj wszystkie dostępne opcje kształcenia, biorąc pod uwagę różne aspekty. **Zastanów się, co jest dla Ciebie ważne i czego chcesz, oceń realnie swoje możliwości i dopiero wtedy podejmij decyzję.**

Jesteś w wieku nastoletnim? Może kończysz niedługo podstawówkę i zastanawiasz się "co dalej"? Zapisz się na nasz bezpłatny cykl mailowy! Szczególnie z myślą o 8-klasistach stworzyliśmy 7 wiadomości na 7 dni tygodnia. Nasze wyzwanie nazwaliśmy "Wybierz szkołę w tydzień", bo pomoc w tym wyborze jest głównym celem kursu, ale w każdym mailu zachęcamy Cię też do refleksji na swoimi preferencjami, mocnymi stronami i szkolnymi mitami. [Dołącz teraz](https://mapakarier.org/kontakt/wybierz-szkole-w-tydzien/)!

Jeśli potrzebujesz więcej praktycznych wskazówek, znajdziesz je w nagraniu webinaru [Jak wybrać szkołę po podstawówce](https://newsletter.mapakarier.org/webinar8klasa2025)?, który prowadziła Alicja Maszk - doradczyni zawodowa w Mapie Karier (po zarejestrowaniu się dostaniesz od nas link do nagrania).

Fakty a opinie o szkołach ponadpodstawowych&nbsp;

Przymierzając się do wyboru szkoły ponadpodstawowej, na pewno rozmawiasz z wieloma osobami – rówieśnikami, znajomymi, rodzicami i innymi dorosłymi. W rozmowach tych padają czasem różne stwierdzenia, np.:

Wszystkie te zdania mają ze sobą coś wspólnego. Co? **SĄ TO OPINIE. Nie są obiektywne – stanowią jedynie przekonania, a nie fakty.** 

To ważne, by wysłuchać opinii innych, ale pamiętaj, że czasem nie są one poparte żadnymi weryfikowalnymi danymi i nie zawsze się sprawdzają. 

Kończąc szkołę podstawową, zastanów się przede wszystkim, czy chcesz skierować się już w stronę konkretnego zawodu. Jeśli jesteś zdecydowany/a, w jakiej branży chcesz w przyszłości pracować – warto rozważyć możliwości kształcenia zawodowego zamiast ogólnokształcącego. 

Aby poznać fakty na temat szkół ponadpodstawowych, zapoznaj się z naszym artykułem „[Różnice między liceum, technikum a szkołą branżową](https://mapakarier.org/blog/112/jak-wybrac-szkole-ponadpodstawowa-cz-1-roznice-miedzy-liceum-technikum-a-szkola-branzowa/)”, z którego dowiesz się więcej o poszczególnych typach szkół, m. in. ile trwa nauka, ile jest przedmiotów rozszerzonych, które szkoły przygotują Cię do matury i jeszcze więcej informacji!

**Jeśli pomimo zapoznania się z różnymi możliwościami kształcenia, nie wiesz jaką szkołę wybrać, warto udać się do doradcy edukacyjno-zawodowego.** Doradca pomoże Ci poznać lepiej siebie samego, zastanowić się, jakie masz potrzeby i gdzie je najlepiej zrealizujesz. Doradcy mają też wiedzę o aktualnej ofercie edukacyjnej i o kryteriach rekrutacji. 

Doradcę zawodowego znajdziesz w szkole lub rejonowej poradni psychologiczno-pedagogicznej – konsultacje ze specjalistami w tych miejscach odbędziesz bezpłatnie. Niektórzy doradcy oferują też takie usługi prywatnie, wówczas za konsultacje trzeba zapłacić. 

O tym, gdzie jeszcze szukać wsparcia w wyborze dalszej drogi edukacyjno-zawodowej przeczytasz w artykule [Nie jesteś sam(a)! Kto może Ci pomóc w wyborze drogi zawodowej?](https://mapakarier.org/blog/156/nie-jestes-sama-kto-moze-ci-pomoc-w-wyborze-drogi-zawodowej/)

To ważne, byś posłuchał/a też opinii swoich rodziców oraz innych życzliwych Ci dorosłych. Skontaktuj się ze starszymi kolegami i koleżankami – przechodzili rekrutację do szkoły ponadpodstawowej niedawno, więc udzielą Ci cennych wskazówek i podzielą się opinią o szkołach, które sami wybrali. **Pamiętaj jednak, że ostatecznie decyzja należy do Ciebie! I choć to żadna tragedia, jeśli nie dostaniesz się do szkoły pierwszego wyboru, to ważne, by spróbować znaleźć dla siebie najlepsze możliwe miejsce – w końcu to tam spędzisz najbliższe lata życia :-)**

Inne artykuły ze Strefy Młodzieży, które mogą Ci się spodobać:

Specjalistka ofert cyfrowych

Projektantka emocji

Projektantka magazynów energii

Specjalistka zaawansowanej odzieży

Szukasz swojej pierwszej pracy i zastanawiasz się od czego zacząć? Perspektywa znalezienia zatrudnienia  bez doświadczenia może wydawać się dużym wyzwaniem. Spokojnie, poniżej znajdziesz wiele wskazówek, gdzie i jak szukać ofert i w jaki sposób  przygotować się do tego zadania.

Szukając pracy, warto być aktywnym i nie ograniczać się do jednego sposobu, bo im więcej dróg wypróbujesz, tym większa szansa, że trafisz na coś odpowiedniego. Ważne jednak, by działać z głową – nie chaotycznie, ale taktycznie i krok po kroku. Zanim więc zaczniesz, dobrze się przygotuj. 

[Tutaj](https://mapakarier.org/blog/119/napisz-z-nami-pierwsze-cv-krok-po-kroku-i-z-przykladami/) dowiesz się, jak napisać CV krok po kroku. 

O pracownikach młodocianych, przeczytasz więcej tutaj: [O pracy przed 18-tką](https://mapakarier.org/blog/160/praca-przed-18-tka-praktyczny-poradnik/).

Online: portale i media społecznościowe

**Portale z ofertami pracy,** np. Indeed.com, [Aplikuj.pl](http://aplikuj.pl/), [olx.pl](http://olx.pl/), [Pracuj.pl](http://pracuj.pl/). 

W wyszukiwarkach ofert pracy możesz wpisać interesującą Cię lokalizację, nazwę stanowiska lub frazę „praca bez doświadczenia”, czy „praca
sezonowa”. 

**Strony internetowe firm - zakładka „Kariera”**

Wiele firm zamieszcza informacje o wolnych stanowiskach pracy oraz programach praktyk i staży na swoich stronach internetowych. Najczęściej znajdziesz je w zakładce „kariera” lub innej o podobnym brzmieniu. Staraj się regularnie sprawdzać strony firm, które Cię interesują.

**Media społecznościowe, np. Facebook**

Niektóre firmy publikują oferty na swoich profilach firmowych w social mediach lub na dedykowanych grupach na Facebook’u z lokalnymi ofertami pracy, np. „Praca Szczecin”, „Praca Warszawa i okolice”. Warto dołączyć do takich grup w swoim regionie.

To przykład portalu społecznościowego dla osób rozwijających karierę, markę osobistą, networking oraz poszukujących pracy. Możesz tam opisać swoje umiejętności, doświadczenie i nawiązać kontakt z pracodawcami lub innymi profesjonalistami. 

**Rodzina, znajomi, sąsiedzi, nauczyciele, trenerzy, przyjaciele**

Poinformuj, że szukasz pracy. Wiele ofert jest dostępnych z polecenia, a różne osoby mogą mieć wiedzę o lokalnych możliwościach lub znać pracodawców, którzy aktualnie poszukują pracowników. Nie ograniczaj się tylko do informacji, że szukasz pracy, ale wskaż czego dokładnie poszukujesz. 

**Wyjdź w teren! Bezpośredni kontakt z pracodawcami:** 

Bezpośrednia rozmowa z właścicielem okolicznej firmy może przynieść szybki efekt, dlatego nie bój się odwiedzać lokalne firmy (np.
restauracje, kawiarnie, sklepy, aquaparki, parki rozrywki, pizzerie) - zwłaszcza te miejsce, gdzie potrzebna jest pomoc dorywcza. W wielu miejscach znajdziesz po prostu wywieszone w witrynie ogłoszenie „Zatrudnimy”. Po prostu pytaj osobiście, czy nie potrzebują pomocy.

Targi pracy to wydarzenie, podczas którego możesz spotkać wielu pracodawców w jednym miejscu, porozmawiać z nimi bezpośrednio, dowiedzieć się więcej o różnych branżach i zostawić swoje CV. Takie wydarzenia odbywają się cyklicznie w większych miastach, na uczelniach i są świetną okazją do zdobycia kontaktów i inspiracji zawodowych.

Alternatywą dla stacjonarnych są **wirtualne targi pracy.** Podczas takich wydarzeń, spotkania, wykłady i prezentacje firm są dostępne w formie online. Przykłady: [Jobicon](https://jobicon.pracuj.pl/) od Pracuj.pl  czy [Talent Days](https://talentdays.pl/).

OHP pomagają młodzieży w znalezieniu pracy, a także szkoleń i praktyk. Często dysponują ofertami prac dorywczych i sezonowych. 

**Agencje pośrednictwa pracy,** np. Adecco, Randstat, Manpower. 

Zajmują się pośrednictwem między pracodawcami a osobami poszukującymi zatrudnienia, pomagając w rekrutacji, selekcji kandydatów i organizacji zatrudnienia. Sprawdź, jakie agencje działają w Twojej okolicy i skontaktuj się z nimi. Dodatkowo przeglądaj oferty dostępne na ich stronach internetowych. 

To miejsca na uczelniach wyższych, w których znajdziesz wsparcie w poszukiwaniu pracy, praktyk, staży, a także spotkasz się z doradcą zawodowym. ABK swoje działania kierują do studentów i absolwentów. 

**Urzędy Pracy i Centra Informacji i Planowania Kariery**

Powiatowe Urzędy Pracy oferują doradztwo zawodowe, szkolenia, staże i dostęp do ofert pracy (niektóre tylko dla osób zarejestrowanych). Z kolei **Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej** to jednostki działające przy Wojewódzkich Urzędach Pracy. Oferują bezpłatne doradztwo zawodowe, pomoc w planowaniu kariery oraz dostęp do informacji o rynku pracy, w tym o ofertach zagranicznych.  

**EURES** - to europejska sieć publicznych służb zatrudnienia, która pomaga znaleźć oferty pracy w Unii Europejskiej. Wyszukiwarkę ofert pracy EURES znajdziesz pod tym [linkiem](https://europa.eu/eures/portal/jv-se/home?lang=pl).

Może niezupełnie sama, ale dając się zauważyć, znacząco zwiększysz swoje szanse na pracę (i to nie tylko tę pierwszą). 

Przede wszystkim **mów, że szukasz pracy.** Im więcej osób wie, tym większa szansa na jej znalezienie. Powiedz o tym znajomym, rodzicom, sąsiadom, dorosłym przyjaciołom rodziny - nigdy nie wiesz, kto akurat ma pomocne informacje. 

STOP: Zatrzymaj się i zastanów - kto należy do Twojej sieci kontaktów? 

To właśnie **sieć kontaktów** może być Twoim największym atutem. Można ją budować także online za pośrednictwem portali takich jak np. **LinkedIn.** Aktywność tam,  to nie tylko nawiązywanie kontaktów z profesjonalistami, ale i dostęp do ofert pracy, wiedzy branżowej i szansa na rozwój swojej marki osobistej w sieci. 

W skutecznym networkingu, czyli budowaniu sieci kontaktów, przydaje się tzw. „elevator speech” – krótka, dobrze przemyślana prezentacja siebie. To dosłownie kilka zdań, które pokazują kim jesteś i czego szukasz. Dzięki temu łatwiej i pewniej przedstawisz się, a rozmówca lepiej Cię zapamięta.

**Zadbaj o swój wizerunek w internecie.** To, co publikujesz i komentujesz w sieci, może zainteresować pracodawcę – zarówno pozytywnie, jak i negatywnie. Jeśli na Twoich profilach są treści, które mogą wyglądać nieprofesjonalnie lub budzić kontrowersje, lepiej je usuń. Sprawdź swoje media społecznościowe i upewnij się, że pokazują Cię z dobrej strony. Pamiętaj również **o profesjonalnym adresie e-mail** – to ważne przy kontaktach z firmami. 

Nie zapominaj też o **praktykach, stażach i wolontariacie** – to nie tylko nauka, ale też świetna okazja, żeby ktoś Cię zauważył. Zdarza się, że po zakończeniu praktyk firma sama proponuje dalszą współpracę. Albo że ktoś z zespołu poleci Cię gdzie indziej. Wolontariat rozwija umiejętności miękkie, takie jak praca zespołowa i komunikacja, które są cenione przez pracodawców na różnych stanowiskach.  

Jeśli masz już za sobą jakieś doświadczenia – nawet krótkie praktyki czy wolontariat – **poproś o referencje,** np. od opiekuna praktyk lub osoby prowadzącej projekt. Taki dokument może być kartą przetargową i dużym atutem przy szukaniu kolejnej pracy. Referencje pokazują pracodawcy, co potrafisz, w czym jesteś dobry i jak wygląda współpraca z Tobą.

Na koniec, **przygotuj się do rozmowy:** wypisz swoje mocne strony oraz poćwicz  odpowiedzi na pytania rekrutacyjne, korzystając z dostępnych w sieci pytań z rozmów kwalifikacyjnych.

Zajrzyj do tych materiałów, aby przygotować się do rozmowy: 
[Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna cz. 1: Jak się przygotować?](https://mapakarier.org/blog/131/pierwsza-rozmowa-kwalifikacyjna-cz-1-jak-sie-przygotowac/);
[Pierwsza rozmowa kwalifikacyjna cz. 2: Jak odpowiadać na pytania?](https://mapakarier.org/blog/132/pierwsza-rozmowa-kwalifikacyjna-cz-2-jak-odpowiadac-na-pytania/)

**Szukanie pracy to proces,** który wymaga cierpliwości, ale pamiętaj, że każda aktywność przybliża Cię do celu. Porozmawiaj z doradcą zawodowym albo kimś, kto już pracuje – ich wskazówki mogą Ci bardzo pomóc. Pytaj, próbuj i korzystaj z różnych źródeł ofert. Im więcej sposobów wypróbujesz, tym większa szansa, że znajdziesz coś dla siebie. 

Pamiętaj, że pierwsza praca to nie tylko zarobki, ale też nowe znajomości, umiejętności, krok w stronę samodzielności oraz poczucie, że robisz coś ważnego. 

Masz pytania dotyczące szukania pierwszej pracy? A może chcesz podzielić się własnym doświadczeniem lub wskazówkami? Napisz do nas: [kontakt@mapakarier.org](mailto:kontakt@mapakarier.org).

Inne artykuły na blogu, które mogą Ci się spodobać:

Sposoby poszukiwania pierwszej pracy.

Kompetencje miękkie – postaw na rozwój soft skills!

Kompetencje miękkie to ważne umiejętności. Choć nie nauczysz się ich z podręczników, są kluczem do sukcesu w pracy, szkole i życiu. Sprawdź, dlaczego warto je zdobywać!

Czym właściwie są te „miękkie” kompetencje?

Kompetencje miękkie (po angielsku *soft skills*) to umiejętności, które nie są związane z konkretną dziedziną wiedzy, ale z tym, **jak funkcjonujesz w relacjach z innymi ludźmi i jak radzisz sobie w różnych sytuacjach życiowych i zawodowych**. Mówiąc prościej, kompetencje miękkie to Twoje umiejętności interpersonalne, społeczne i cechy charakteru, które wpływają na to, jak współpracujesz z innymi, w jaki sposób  się komunikujesz, jak rozwiązujesz problemy i jak radzisz sobie z emocjami.

Wśród kompetencji miękkich można wymienić między innymi:

W przeciwieństwie do umiejętności twardych (takich jak wiedza z konkretnego przedmiotu szkolnego, posiadanie prawa jazdy, umiejętność obsługi specjalistycznych programów komputerowych) **kompetencje miękkie są trudniejsze do zmierzenia**, ale często to one decydują o sukcesie – w pracy, w szkole, w życiu osobistym.

Jakich kompetencji miękkich oczekują pracodawcy?

Zdarza się, że podczas rozmów rekrutacyjnych pracodawcy wybierają kandydata, który nie spełnia wszystkich formalnych wymagań, ale posiada wysoko rozwinięte kompetencje miękkie. To one są potrzebne do odnalezienia się w zespole, dogadywania się ze współpracownikami, klientami, podwykonawcami. Podczas gdy wielu twardych umiejętności (np. obsługi urządzeń) można się nauczyć dość szybko, budowanie *soft skills* to proces, który trwa całe życie. Oczywiście są takie zawody jak prawnik, lekarz czy architekt, których nie „nauczysz się” w ciągu kilku dni czy miesięcy, jednak również ich przedstawiciele powinni się wykazywać wysokimi kompetencjami społecznymi.

Oto lista kompetencji miękkich, które często pojawiają się w ogłoszeniach o pracę:

Po co mi to, skoro jeszcze nie szukam pracy?

Możesz teraz pomyśleć: „Okej, ale ja jeszcze nie szukam pracy. Po co mi więc te całe kompetencje miękkie?”. Warto je poznać i rozwijać, bo **przydają się nie tylko w pracy, ale też w codziennym życiu**:

Czy kompetencji miękkich można się nauczyć?

Tak! Dobra wiadomość jest taka, że kompetencje miękkie można rozwijać! To nie jest coś, z czym się rodzimy lub nie. Kompetencje miękkie są zestawem umiejętności, które **można rozwijać każdego dnia**. W jaki sposób?

Kompetencje miękkie to coś więcej niż modne hasło. To klucz do sukcesu w pracy, szkole i codziennym życiu. Możesz mistrzowsko posługiwać się Excelem, znać 3 języki i umieć programować – ale jeśli nie potrafisz współpracować, nie umiesz słuchać i stres Cię paraliżuje, będzie Ci trudno odnaleźć się w zespole, na rozmowie kwalifikacyjnej, a nawet na spotkaniach ze znajomymi.

Dlatego już teraz warto inwestować czas i uwagę w rozwój tych umiejętności. To się po prostu opłaca – i to na wielu poziomach.

Masz pytania dotyczące kompetencji miękkich? A może masz pomysł na temat kolejnego wpisu? Napisz do nas: [kontakt@mapakarier.org](mailto:kontakt@mapakarier.org). Więcej karierowych wskazówek znajdziesz na [Instagramie Mapy Karier](https://www.instagram.com/mapa.karier/) – zaobserwuj nas! 

Jak zrealizować cel - a nie tylko o nim myśleć.

Marzysz o czymś od dłuższego czasu, ale wciąż nie jesteś w stanie zrealizować celu? Wielokrotnie poddawałeś_aś się na drodze do osiągnięcia tego, co jest dla Ciebie ważne? Zastanawiasz się, dlaczego planowane cele nie zawsze zostają zrealizowane? Dowiedz się jak skutecznie wyznaczać cele, aby cieszyć się z ich osiągnięcia.

Postanowienia, cele i nawyki – jak to działa?

“Nowy Rok - Nowy/a Ja!” - brzmi znajomo? Czy wiesz, że większość tego typu wizji przeważnie spełza na niczym? Wiele osób przyznaje się, że zapał do realizacji postanowień noworocznych ucieka tak szybko, jak sylwestrowy nastrój, a dawne nawyki wracają w błyskawicznym tempie. Zastanawiasz się, dlaczego tak się dzieje?

Wyjaśnienie nie jest skomplikowane. Większość planowanych celów noworocznych jest wynikiem chwilowych emocji, którym często nie towarzyszy głębsza analiza. Przeważnie też w takich sytuacjach cel bywa “rzuconym na wiatr” hasłem, pozbawionym konkretów. “W tym roku schudnę”, “będę się lepiej uczyć”, “rzucę słodyczę” - to niemal slogany reklamowe, które nie niosą ze sobą precyzyjnych ustaleń. Bo czy jeśli schudnę 1 kilogram to mój upragniony cel zostanie osiągnięty? A co właściwie oznacza “lepiej się uczyć”? Czy trójka z matematyki to już lepiej? W ten sposób rodzi się nam więcej pytań o sam cel, niż konkretnych dróg do jego realizacji.

Problem dotyczy rzecz jasna nie tylko postanowień noworocznych, choć stanowią one dobry przykład. 

Brytyjski autor książek, Paul Arden powiedział "Nie mając przed sobą celu, trudno go osiągnąć." Trudno się z tym nie zgodzić. Jak więc powinniśmy ustalać nasze cele, aby miały szansę się urzeczywistnić? 

Określenie celu – poznaj metodę SMART

**Dobrze sformułowany cel to podstawa do zrealizowania tego, o czym marzymy**. Jeśli zatem zdecydowałaś/eś już co planujesz osiągnąć, zastanów się czy w swoim postanowieniu jesteś precyzyjny/a. Tutaj z pomocą przychodzi metoda SMART. 

W skrócie – **metoda SMART to sposób formułowania celów, który zwiększa szansę ich realizacji.** Jak zapewne wiesz, słowo “smart” oznacza “mądry” lub “sprytny”. Ale nazwa tej metody to przede wszystkim akronim, który określa pięć elementów, jakie powinien posiadać dobrze sformułowany cel. Najtrafniej obrazuje to poniższa ilustracja:

Dobrze sformułowany cel powinien być **konkretny i precyzyjny (specific).** “Będę się lepiej uczyć” - tak skonstruowany cel nie zawiera żadnych konkretów, dlatego, że określenie “lepiej” jest bardzo subiektywne. Dla jednej osoby sukcesem będzie trójka, dla innej co najmniej piątka. **“Będę zdawał sprawdziany co najmniej na czwórkę” - tu już klaruje się konkretne stwierdzenie, co oznacza, że pierwszy element planowania został zrealizowany.**

Cel powinien być **mierzalny (measurable)** - czy jestem w stanie oszacować i zmierzyć mój cel? Jeśli będę otrzymywać ze sprawdzianów planowane czwórki, to jest to najlepsza miara osiągniętego sukcesu.

Cel musi być **osiągalny (achievable)**. Jest to etap, w którym ustalamy cel w taki sposób, aby był on jednocześnie ambitny, jak i nie wykraczał poza nasze możliwości i zasoby. Warto mieć wysokie aspiracje i planować działania, które wymagają od nas zaangażowania i motywacji,  jednak musisz pamiętać, że ustalenie zbyt wygórowanego celu może w konsekwencji pogłębić naszą frustrację, gdy uświadomimy sobie, że osiągnięcie sukcesu przekracza nasze możliwości. Warto mierzyć siły na zamiary :) 

W licznych źródłach możesz znaleźć także informację, że litera A w słowie SMART oznacza **attractive (atrakcyjny)**. Niezależnie od sytuacji, warto skupić się również na tym aspekcie. Atrakcyjny cel to taki, który motywuje nas do działania i podejmowania wyzwań. Osiągnięcie efektu daje nam satysfakcje i poczucie, że nauczyliśmy się czegoś nowego.

Cel powinien być też **realistyczny (realistic).** Jeśli do tej pory zakres Twojej wiedzy wahał się między ocenami 2 i 3, to postanowienie, że od tej chwili zaczniesz otrzymywać głównie piątki, wydaje się mało realne (choć nie niemożliwe). Przed ustaleniem celu warto zatem przeanalizować swoje zasoby - umiejętności, możliwości i perspektywy.

Cel musi być **umiejscowiony w czasie (timely).** Jeśli nie ustalimy konkretnego terminu osiągnięcia celu, istnieje ryzyko, że jego realizację będziemy przekładać w nieskończoność. Warto zatem przeanalizować w jakim czasie jesteśmy w stanie zrealizować nasze marzenie. Data nie musi zawierać konkretnego dnia, ale ważne, żeby była określona i oczywista dla nas samych.

Planowanie - ważny krok na drodze do sukcesu!

Już jest - nasz precyzyjnie ustalony cel! Czas zaplanować jego osiągnięcie. **Podobnie jak przy wyznaczaniu, plan realizacji powinien być realistyczny i uwzględniać zasoby, które masz do dyspozycji, takie jak umiejętności, czas, możliwości finansowe, czy też wsparcie innych osób.**

Warto podzielić trasę prowadzącą do osiągnięcia wyznaczonego celu na mniejsze, łatwiejsze do zrealizowania etapy. Jeśli celem jest np. uzyskanie oceny bardzo dobrej z danego przedmiotu na zakończenie roku szkolnego, zacznij od analizy i zaplanowania, jakie działania będziesz musiał/a podjąć “po drodze” (zakres materiału do opanowania, sprawdziany, kartkówki). Przemyśl czy będzie Ci do tego potrzebna pomoc (dodatkowe zajęcia, wsparcie kolegi/koleżanki itp.). Stwórz sobie plan działania lub zanotuj chociaż najważniejsze punkty, które pomogą Ci osiągnąć cel. Warto takie notatki zawsze mieć w zasięgu ręki. Pamiętaj, aby unikać przeładowania planu – zbyt ambitne założenia mogą szybko prowadzić do wypalenia.

Sprawdzaj regularnie postępy swoich działań, żeby ocenić, czy podjęte kroki prowadzą w dobrą stronę. Jeśli uważasz, że coś nie działa - zmodyfikuj plan.

*Źródło:* [Freepik](https://www.freepik.com/)

Wymówki - jak walczyć z ograniczeniami?

Być może znany Ci jest cytat amerykańskich mówców motywacyjnych Jacka Canfielda i Marka Victora Hansena: ,,**Człowiek ma w życiu albo wymówki, albo wyniki”.** Jedną z największych przeszkód w realizacji naszych marzeń i celów stanowią właśnie wymówki. Jeśli nie mamy w sobie wystarczająco dużo motywacji, to istnieje ryzyko, że prędzej czy później pojawi się przeszkoda, która zablokuje nasze działania. 

Pamiętaj jednak, że trudności i nagłe nieoczekiwane przeszkody, są czymś normalnym. Nie zawsze jesteśmy w stanie przewidzieć wszystko, co może utrudnić osiągnięcie naszego sukcesu. **Przeszkody są jednak po to, aby je pokonywać i przeważnie nie istnieją sytuacje bez wyjścia. Szukaj rozwiązań, potraktuj trudności jako kolejne wyzwania, które tylko wzmocnią Twoją motywację do działania!** Pamiętaj, że sukces nie zawsze przychodzi od razu. 

Może zainspiruje Cię film [Jak osiągnąć cel? - 8 skutecznych wskazówek na to jak wyznaczać cele](https://www.youtube.com/watch?v=1-dZQLE4Dvg&app=desktop&ab_channel=WirusWiedzy)

https://www.youtube.com/embed/1-dZQLE4Dvg

Zdarzają się czasem sytuacje, na które nie mamy wpływu (np. choroba). Mogą one nie raz pokrzyżować nasze plany. Jeśli jednak będziesz wystarczająco zdeterminowany/a, nie musisz rezygnować z dążenia do celu! Czasem wystarczy jedynie przesunąć go w czasie lub nieco zmodyfikować - decyzja należy do Ciebie :)

Masz pytania dotyczące artykułu? A może chcesz podzielić się własnym doświadczeniem związanym z osiągnięciem wyznaczonego przez siebie celu? Napisz do nas: [kontakt@mapakarier.org](mailto:kontakt@mapakarier.org)

Od 5 lat pracuję w Vision Express, swoją karierę rozpoczynałam właśnie w tej firmie – na początku jako Doradca Klienta, a od dwóch lat pełnię rolę Dyrektora Salonu. Ukończyłam studia licencjackie na kierunku Inżynieria Organizacji i Zarządzania oraz magisterskie na kierunku Organizacja i Zarządzanie - studia menedżerskie na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie.  Jestem absolwentką programu rozwojowego Lider 1.0, organizowanego przez Vision Express dla Doradców Klienta w celu doskonalenia kompetencji menedżerskich.

Magdalena Stołowska

Milena Olesiejuk 
Po skończeniu liceum przeprowadziłam się na studia do Warszawy i jednocześnie zaczęłam pracę w Vision Express na stanowisku Doradcy Klienta i tak to trwa do dziś z różnymi przygodami i awansami po drodze. Prawie 17 lat pełniłam funkcję Dyrektora Salonu, a po wzięciu udziału w programie rozwojowym Lider 2.0, dostałam propozycję awansu i jestem właśnie w trakcie szkolenia na stanowisko Dyrektora Regionalnego.


Milena Olesiejuk 

Relacje w soczewce, czyli o pracy Doradcy Klienta w salonie optycznym

Jako kierowniczka ds. zrównoważonego rozwoju (Sustainability Manager) w White Star Real Estate odpowiada za koordynację zagadnień ESG (Environmental, Social, Governance). Z wykształcenia jest inżynierem budownictwa - ukończyła studia magisterskie na Politechnice Warszawskiej, a także studia podyplomowe „Zasady Zrównoważonego Rozwoju dla Biznesu. Transformacja Klimatyczna”. W swojej codziennej pracy zwiększa świadomość ekologiczną, dbając o to, aby budynki, za które jest odpowiedzialna, były zrównoważone od etapu projektowania do budowy

Agnieszka Wójcicka -Krupa

Etyczne budownictwo, czyli praca kierowniczki ds. zrównoważonego rozwoju

Senior Leasing Manager w firmie CPI, z ponad 20-letnim doświadczeniem zawodowym zdobytym w międzynarodowych firmach, aktualnie odpowiada za tworzenie i realizację strategii leasingowych w takich obiektach, jak galerie handlowe czy retail parki.
Jest magistrem w zakresie marketingu i reklamy Akademii Humanistycznej w Pułtusku oraz absolwentem podyplomowych studiów zarządzania nieruchomościami Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, a także studiów Real Estate Stowarzyszenia Pośredników w Obrocie Nieruchomościami (posiada licencję brokerską .nr 16107).


Jacek Malicki

Jak znaleźć najemców do centrum handlowego, czyli o pracy leasing managera

Development Director w CPIPG Polska; od 20 lat działa w sektorze nieruchomości komercyjnych, gdzie początkowo pracował jako projektant, pełnił funkcje nadzoru inwestorskiego, następnie jako kierownik projektu w firmach deweloperskich. Obecnie odpowiada za cały cykl życia procesu inwestycyjnego projektów nieruchomościowych.
Absolwent Politechniki Warszawskiej i SGH. 


Mikołaj Płonka

Inwestycje w branży nieruchomości, czyli czym zarządza dyrektor ds. rozwoju? 

Baza inspiracji o edukacji i karierze. Blog dla młodzieży. Zawody przyszłości. Ścieżki kariery dopasowane do Ciebie.

StrefaMłodzieży

Blog dla młodzieży

Najnowsze artykuły

Temat miesiąca

Narzędziownik

Eksploruj Ścieżki kariery

Filtr preferencji

Inspiracja zawodowa na dziś

NOWOŚĆ!

#ZawodowyStream

Ostatnie streamy

Karierowy niezbędnik

Baza inspiracji
o edukacji
i karierze zawodowej

Znajdź nas w sieci

Zawody przyszłości

Odkryj ścieżki kariery według kategorii